Rentowność spedycji powinna opierać się na twardych danych, a nie intuicji. Aby utrzymać wydajność i kontrolować koszty logistyczne w relacjach B2B, niezbędne jest regularne monitorowanie kluczowych wskaźników efektywności (KPI). Mierzenie efektywności spedycji i innych procesów logistycznych to podstawa do identyfikacji wąskich gardeł, negocjacji stawek i podnoszenia jakości obsługi klienta. Dobre KPI w logistyce stanowią system wczesnego ostrzegania w zarządzaniu łańcuchem dostaw. Jakie wskaźniki KPI logistyki są najważniejsze i jak je wykorzystać?
KPI zorientowane na czas i terminowość (Time-Related KPIs)
W transporcie B2B czas realizacji zamówienia to pieniądz. Terminowość dostaw ma bezpośredni wpływ na ciągłość produkcji i zadowolenie odbiorcy.
Wskaźnik terminowości dostaw (On-Time Delivery – OTD)
To najważniejszy wskaźnik mierzący procent przesyłek dostarczonych dokładnie w uzgodnionym terminie.
- Jak mierzyć: OTD = (Liczba dostaw zrealizowanych na czas / Całkowita liczba dostaw) * 100%
- Wartość docelowa: Powinien dążyć do 95% lub wyżej. Wskaźnik ten jest barometrem terminowości realizacji usług.
- Wnioski: Niski OTD (zwany też wskaźnikiem terminowości realizacji) może wskazywać na problemy z planowaniem tras, przeciążeniem floty lub brakiem komunikacji z przewoźnikami. Weryfikacja tego wskaźnika jest kluczowa przy wyborze partnera logistycznego, oferującego np. transport krajowy lub międzynarodowy.
Czas cyklu zamówienia (Order Cycle Time – OCT)
Mierzy łączny czas od złożenia zamówienia przez klienta do momentu fizycznego odbioru towaru. Obejmuje to procesy magazynowe, kompletację zamówień i sam transport. Nazywany również średnim czasem obsługi zamówień.
- Wartość docelowa: Im krótszy OCT, tym szybciej obsłużony klient.
- Wnioski: Pomaga zidentyfikować, na którym etapie procesu logistycznego występują największe opóźnienia, umożliwiając np. przyspieszenie obsługi zamówienia.
KPI finansowe i kosztowe (Cost-Related KPIs)
Efektywność spedycji jest ściśle powiązana z minimalizacją kosztów transportu przy zachowaniu najwyższej jakości.
Koszt transportu jako procent sprzedaży (Freight Cost as a % of Sales)
Wskaźnik ten, znany również jako koszty transportu względem sprzedaży, pozwala ocenić, jak duży udział w przychodach mają wydatki na transport.
- Jak mierzyć: Koszt Transportu / Wartość Sprzedaży * 100%
- Wnioski: Utrzymywanie tego wskaźnika pod kontrolą jest niezbędne dla rentowności. Wysoki procent może sygnalizować potrzebę renegocjacji umów z przewoźnikami lub inwestycji w systemy optymalizacji tras.
Koszt na jednostkę przewozową (Cost per Unit Shipped)
Umożliwia łatwe porównanie kosztów w różnych okresach, dając realny obraz efektywności finansowej. Ten wskaźnik KPI kosztów jest kluczowy dla oceny wydajności procesów logistycznych.
- Wnioski: Spadek tego wskaźnika często wynika ze zwiększonego wykorzystania magazynu oraz przestrzeni ładunkowej (load factor) lub konsolidacji przesyłek.
KPI związane z jakością, zapasami i magazynem
Najszybsza dostawa jest bezwartościowa, jeśli towar jest uszkodzony lub jeśli proces zarządzania magazynem jest nieefektywny.
Wskaźnik dokładności zamówienia (Order Fill Rate)
Mierzy procent zamówień zrealizowanych w całości, bez braków w asortymencie i błędów w kompletacji. Jest to wskaźnik stopnia realizacji zamówień.
- Wartość docelowa: 100%. Im wyższy jest ten wskaźnik realizacji zamówień, tym lepszy poziom obsługi klienta.
- Wnioski: Problemy z tym KPI najczęściej mają swoje źródło w procesie kompletacji zamówień. Warto przeanalizować KPI magazynowe i rozważyć outsource logistyki kontraktowej (3PL).
Wskaźnik uszkodzeń i reklamacji (Damage & Claims Rate)
Wskazuje na procent przesyłek, które uległy uszkodzeniu lub zgłoszono w ich sprawie reklamację. Jest to odmiana wskaźnika KPI reklamacji.
- Jak mierzyć: Liczba uszkodzonych przesyłek / Całkowita liczba przesyłek * 100%
- Wnioski: Niski wskaźnik świadczy o wysokiej jakości usług i prawidłowym zabezpieczeniu ładunków. Jest to kluczowy element przy wyborze przewoźnika.
Wskaźnik rotacji zapasów (Inventory Turnover)
Choć jest to głównie wskaźnik KPI dotyczący zapasów, ma bezpośredni wpływ na logistykę, ponieważ mierzy, ile razy w danym okresie firma sprzedała i wymieniła swoje zapasy.
- Wnioski: Wysoka rotacja zapasów minimalizuje koszty magazynowania i ryzyko wystąpienia wskaźnika zapasów nierotujących. Jest to kluczowy miernik wydajności magazynu.
Podsumowanie: KPI jako narzędzie strategiczne
Skuteczne zarządzanie łańcuchem dostaw w B2B wymaga holistycznego podejścia do KPI. Regularne analizowanie wskaźników terminowości, kosztów i jakości pozwala nie tylko kontrolować bieżące operacje, ale przede wszystkim planować strategiczne zmiany.
Współpraca z doświadczonym operatorem logistycznym, który transparentnie udostępnia i wspólnie analizuje te dane, jest gwarancją osiągnięcia optymalnej wydajności procesów logistycznych w Państwa firmie. Kluczowe jest, aby dobra firma spedycyjna była w stanie dostarczyć rzetelne i szczegółowe raporty dotyczące wszystkich omówionych wskaźników KPI logistyki.
Artykuł sponsorowany
